W okresie letnim, kiedy temperatury na zewnątrz mogą osiągać ekstremalne wartości, jednym z poważnych zagrożeń dla zwierząt domowych jest pozostawienie ich w zamkniętym aucie. W Polsce i w wielu innych krajach pozostawienie zwierzęcia w takich warunkach może być uznane za znęcanie się nad nimi. Niniejszy artykuł ma na celu uświadomienie o niebezpieczeństwach związanych z zamknięciem zwierzęcia w aucie podczas upałów oraz przedstawienie sposobów, jak na to reagować.
Prawne aspekty ochrony zwierząt w Polsce
W Polsce kwestie ochrony zwierząt reguluje ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt. Zgodnie z art. 6 ust. 1a i 2 oraz art. 35 ust. 1a tej ustawy, znęcanie się nad zwierzętami jest przestępstwem, za które grozi nawet kara pozbawienia wolności do lat 3. Pozostawienie zwierzęcia w upalny dzień może być uznane za akt znęcania się, gdyż może wywołać jego ból i cierpienie określone w wyżej wskazanych przepisach.
Skutki pozostawienia zwierzęcia w aucie
1) Szybkie wzrosty temperatury.
W zamkniętym aucie temperatura może wzrosnąć nawet do 50°C i wyżej w ciągu zaledwie kilku minut. Nawet przy uchylonych oknach, temperatura wewnątrz pojazdu rośnie błyskawicznie, osiągając poziomy, które są śmiertelnie niebezpieczne dla zwierząt.
2) Udar cieplny.
Zwierzęta w przeciwieństwie do ludzi, nie potrafią skutecznie regulować swojej temperatury ciała. Udar cieplny może wystąpić bardzo szybko, prowadząc do uszkodzenia mózgu, niewydolności organów i śmierci.
3) Odwodnienie.
Wysokie temperatury przyspieszają proces odwodnienia. Zwierzęta zamknięte w gorącym aucie tracą płyny szybciej niż są w stanie je uzupełnić, co dodatkowo pogarsza ich stan zdrowia.
Kroki prawne w przypadku znalezienia zwierzęcia zamkniętego w aucie
1) Ocena sytuacji.
Przede wszystkim należy ocenić, czy zwierzę jest w widocznym niebezpieczeństwie. Objawy takie jak intensywne dyszenie, ślinotok, osłabienie lub utrata przytomności mogą wskazywać na udar cieplny.
2) Kontakt ze służbami.
Należy skontaktować się z odpowiednimi służbami, takimi jak policja (numer alarmowy 112) lub straż miejska. Służby te mają uprawnienia do podjęcia interwencji i mogą udzielić szybkiej pomocy zwierzęciu.
3) Dokumentacja sytuacji.
Jeżeli to możliwe, warto zrobić zdjęcia lub nagranie wideo sytuacji, które mogą posłużyć jako dowód w przypadku dalszych działań prawnych.
4) Interwencja osobista.
W sytuacjach, gdy zwierzę jest w stanie krytycznym i nie ma czasu na przybycie służb, polskie prawo dopuszcza działanie w stanie wyższej konieczności (art. 26 KK).
Stan wyższej konieczności to instytucja prawa karnego polegająca na poświęceniu jednego dobra w celu ratowania innego dobra, wyższej wartości, zagrożonego bezpośrednim niebezpieczeństwem. To pozwala nam podjąć działania takie jak wybicie szyby w samochodzie, aby uratować zwierzę. Należy jednak pamiętać o udowodnieniu, że interwencja była konieczna i uzasadniona.
5) Opieka nad zwierzęciem.
Po wyciągnięciu zwierzęcia z auta należy udzielić mu pierwszej pomocy, zapewniając dostęp do cienia i wody. Konieczna może być też natychmiastowa pomoc weterynaryjna.
Dalsze kroki prawne
✓ Zgłoszenie przestępstwa.
Po interwencji należy zgłosić taką sytuację do organów ścigania, aby podjęły dalsze działania wobec właściciela zwierzęcia. Może to obejmować przesłuchanie i dalsze czynności procesowe łącznie z przedstawieniem zarzutów i skierowaniem aktu oskarżenia do sądu.
Pozostawienie zwierzęcia w zamkniętym samochodzie podczas upałów jest nie tylko nieodpowiedzialne, ale również niezgodne z prawem. W sytuacji, gdy znajdziemy zwierzę zamknięte w aucie, powinniśmy działać szybko i zdecydowanie, ale zgodnie z przepisami prawa. Prawidłowa ocena sytuacji, kontakt ze służbami, dokumentacja zdarzenia oraz w razie potrzeby, interwencja osobista w stanie wyższej konieczności mogą uratować życie zwierzęcia i jednocześnie ochronić nas przed odpowiedzialnością prawną za ewentualne szkody.
Osoby, które borykają się z problemami prawnymi, a nie są w stanie pokryć kosztów odpłatnej pomocy, mogą skorzystać z darmowej porady prawnej w punktach nieodpłatnych porad prawnych i obywatelskich w Zielonej Górze – adres: budynek Urzędu Miasta przy ul. Dąbrowskiego 41. Obowiązują zapisy na porady pod nr tel.: 68/ 456 48 34. Więcej informacji na www.edukacja-prawna.info.pl/zielona-gora
Artykuł powstał w ramach realizowanego przez Stowarzyszenie CIVIS SUM zadania publicznego pt.: „Prowadzenie punktu nieodpłatnej pomocy prawnej i dwóch punktów nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz realizacja zadań z zakresu edukacji prawnej na terenie miasta Zielona Góra w 2024 r.” finansowanego ze środków przekazanych przez Miasto Zielona Góra.