Przesyłanie dokumentów tożsamości przez Internet
Zawieranie umów przez Internet stanowi możliwość, po którą sięgamy obecnie coraz częściej. Wiąże się z tym jednak niejednokrotnie konieczność weryfikacji naszej tożsamości, przez co wiele firm wymaga przesłania skanu, czy zdjęcia posiadanego przez nas dokumentu tożsamości. Szybkie i proste rozwiązanie. Niemniej jednak takie ich internetowe udostępnianie niesie za sobą wiele zagrożeń, których wielu z nas nie jest w ogóle świadomych. Dotyczy to przede wszystkim ryzyka kradzieży tożsamości. Dlatego, warto zwracać uwagę na to komu przesyłamy swoje dane oraz czy robimy to w sposób bezpieczny.
Przesłanie komuś skanu naszego dokumentu tożsamości, przyjmijmy dowodu osobistego, zawsze powinno mieć miejsce w uzasadnionej sytuacji i powinno być kierowane wyłącznie do podmiotu, wobec którego nie mamy wątpliwości, że działa rzetelnie i z pełnym poszanowaniem dla naszych danych wrażliwych. Nie będzie uzasadnionym chociażby wymóg przesłania skanu dowodu osobistego podczas rejestracji w sklepie internetowym, czy w serwisie społecznościowym typu Facebook. Zawsze należy zweryfikować, czy przesłanie dowodu osobistego jest jedyną możliwością zweryfikowania naszej tożsamości, czy może dana firma przewiduje i dopuszcza jakieś alternatywne sposoby. Jeśli nie, to warto dowiedzieć się, czy wymagany jest skan dowodu z widocznymi wszystkimi jego elementami, czy tylko z niektórymi, podstawowymi. Może bowiem być tak, że dopuszczalne będzie zamazanie, czy zakrycie niektórych danych tam podanych, co znacząco zmniejszy ryzyko nieuprawnionego wykorzystania naszych danych osobowych, chociażby do wzięcia na nas pożyczki przez internetowych złodziei oszustów. Najczęściej dla weryfikacji wymaga się imienia, nazwiska, daty urodzenia, numeru PESEL oraz numeru i serii dowodu osobistego oraz daty jego ważności. Resztę informacji można zakryć. Warto wystrzegać się przesyłania skanu dokumentu w wiadomości mailowej. O wiele bezpieczniejszą opcją jest udostępnianie np. dowodu osobistego bezpośrednio za pośrednictwem szyfrowanej strony danej firmy, czy banku. Jeśli jednak przesyłamy skan jako załącznik w wiadomości mailowej, czy w wiadomości innego rodzaju, koniecznie ważne jest, by sprecyzować w jej treści: po pierwsze — do kogo kierujemy skan dokumentu oraz po drugie — w jakim celu.
Innym sposobem zabezpieczenia naszych danych jest umieszczenie na skanie czy zdjęciu naszego dokumentu odpowiedniego znaku wodnego. Ma to na celu zabezpieczenie przed potencjalnym użyciem skanu dowodu w innej firmie przez przestępców internetowych. Na skanie poleca się umieszczenie napisu, że jest on przeznaczony wyłącznie do użytku danej firmy lub banku. Taki znak wodny można łatwo nałożyć samemu przy użyciu programu Paint lub też przy użyciu edytora Word.
Przesłanie dokumentu tożsamości odbywa się celem weryfikacji. Firma, czy bank potrzebuje więc zawartych w nim danych tylko chwilowo, najczęściej tylko do zawarcia z nami danej umowy. Jeśli więc jesteśmy już związani z jakimś podmiotem umową, powinniśmy każdorazowo żądać usunięcia skanu naszego dokumentu z jego bazy danych. W końcu cel, w jakim udostępniliśmy zawarte w dokumencie dane, został osiągnięty – umowa została pomyślnie zawarta. Chodzi tu wyłącznie o bezpieczeństwo naszych danych. Często bowiem bywa, że pomimo systemów zabezpieczeń, dane przechowywane przez daną firmę stają się celem hakerów, by później być wykorzystanymi wbrew naszej woli i wiedzy.
Pamiętajmy, że posługiwanie się cudzym dokumentem tożsamości jest przestępstwem, który kodeks karny w swoim art. 275 §1 formułuje następująco: „Kto posługuje się dokumentem stwierdzającym tożsamość innej osoby albo jej prawa majątkowe lub dokument taki kradnie, lub go przywłaszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”. Niestety nie odstrasza to skutecznie przed kradzieżami danych osobowych, dlatego warto przestrzegać wszelkich środków ostrożności przy udostępnianiu komukolwiek naszych dokumentów tożsamości.
Artykuł powstał w ramach realizowanego przez Stowarzyszenie CIVIS SUM zadania publicznego pt.: „Prowadzenie punktu nieodpłatnej pomocy prawnej oraz realizacja zadań z zakresu edukacji prawnej na terenie Powiatu Żagańskiego w 2023 r.” finansowanego ze środków przekazanych przez Powiat Żagański.